8 Aralık 2023
Cropto Token ailesinin yeni üyesi Cropto Fındık Token’lar taze taze hasat edildiler ve depolarda istirahat ediyorlar, kısa adları CROF. Daha önce CROW, CROB ve CROC gibi kısaltmalar verdiğimiz buğday, arpa ve mısır token’larında bu ürünlerin İngilizce isimlerinin baş harflerini kullanmıştık: Wheat, Barley ve Corn gibi. (CROPTO+W,B,C)
Fındık için bir token yaptığımızda, ekipçe bu defa isminin, yani kısaltmasının Türkçe olması gerektiğini düşündük, yani CRO(PTO)+F(ındık)=CROF. Fındık gibi CROF Token da, bu nadide ürünün anavatanı olan Türkiye’den, dünyada fındığın en çok üretiminin yapıldığı ülkemizden çıktı. Token’ın isminde en sonda yer alan “F” harfi ile dosta düşmana bir şeyi göstermek istiyoruz: Bizim vizyonumuz ve niyetimiz bu değerli tarım ürününe dünya ticaretinde alması gerektiği onurlu yeri vermektir.
“Fındık” sözcüğü, antik çağda Karadeniz'in adı olan "Pont Exinus"tan türetilen "Pontik" sözcüğünden türemiştir. Plinus da, Pontos kıyılarından getirildiği için, fındığa "Pontos cevizi" denildiğini kaydetmiştir. Fındık, Akdeniz, Orta Doğu ve Avrupa ülkelerine Doğu Karadeniz'den adını da beraber götürerek yayılmıştır. Fındık sözcüğünün Farsçası "fonduk", Arapçası "bunduk", Latincesi "nux", Almancası "haselnuss", Fransızcası "noisette", İngilizcesi "hazelnut", Rumcası "leptokarion", Ermenicesi "kalin", Tatarcası "çitlevük", Rusçası “funduk”. (Kaynak:1)
Bu sihirli ürünün dünyada büyük bir kısmı, 3/4 gibi oranda ülkemizde yetiştirilmektedir. Ne var ki kalite ve lezzet olarak birinci sırada kabul edilen Türk fındığının dünyada rakipleri de hızla artmakta: Gürcistan, Şili, ABD gibi ülkelerde de artık fındık yetiştirilmekte ve ülkemizin çok eskiden beri bu üründe tek üretici olma özelliği yavaş yavaş kalkmaktadır.
Bugün fındıkta yüzyıllardır sahip olduğumuz bir numaralı üretici olma yeteneğimizi sarsabilecek gelişmeler olduğunu üzülerek izlemekteyiz. Bu gelişmelerden en önemlisini Doğu Karadeniz İhracatçılar Birliği (DKİB) Başkan Vekili Ahmet Hamdi Gürdoğan’ın ağzından yorumsuz olarak dinleyelim:
“Uluslararası firmaların yatırımlarına karşı değiliz. Ancak bu firmalar piyasada tekel oluşturup üreticiyi mağdur, aracıları zengin ediyorlar. Düğün masrafı, okul masrafı gibi nedenlerle fındığını henüz toplamadan düşük fiyattan aracıya emanet eden üretici zarar görüyor, kendi ayağına sıkıyor. Bu firma için ilk defa Rekabet Kurumu’nda tekelleşme yarattığı, Rekabetin Korunması Hakkında Kanun'u ihlal ettiği için soruşturma açıldı. Adil ticarete aykırı şekilde belirli aracılar üzerinden alım yapıldığı için fındığın parası üreticinin değil aracının cebinde kalıyor.” (Kaynak:2)
Demek ki üretici ve ihracatçılarımızın bazı şikayetleri var. Bunları DKİB’in sitesinden ve geçen aylarda ihracatçı birliğinin düzenlediği konferans metinlerinden alıntı yaparak paylaşıyorum. Ayrıca üretimin verimsiz yapıldığına dair de konuşmalar yapılmış, düzeltme önerileri getirilmiş.
Örneğin, DKİB Fındık ve Mamulleri Sektör Komitesi Başkan Yardımcısı Sebahattin Arslantürk şöyle konuşmuş: “Dünyada en pahalı ve en yüksek miktarda fındık üretimi yapan ülkeyiz. Bu şekilde sürdürülebilir bir ihracat mümkün değil. Bu şekilde rekabet şansımız yok. Bizim dışımızda üretim yapan ABD, Şili, Gürcistan, Azerbaycan gibi ülkelerde son yıllarda yüzde yüze yakın verim artışı var. Bizden sonra üretime başladıkları halde makineli üretim yapıyorlar ve verimlilik çok çok yüksek. Devletin alan bazlı desteğiyle fındığın kurtulma şansı yok. Hollanda örneği önümüzde. Konya kadar bir ülke ama 90 milyar dolar tarımsal ürün ihracatı var. Türkiye'nin ise 21 milyar dolar. Tarım ülkesi olarak 20 milyon dolar da tarım ürünü ithalatı yapıyoruz, bu da işin enteresan bir boyutu.” (Kaynak:2)
Yukarıda paylaştığım konuşma metinlerinden anladığım kadarıyla, tüm bu sorunların kökeninde ülkemiz fındığının eskisi gibi üreticilere gelir getiren bir ihraç ürünü olmaktan çıkması yatıyor. Maliyeti 2 dolar olan fındığı uluslararası piyasalara 3 dolara satabiliyoruz, satın alanların bu üründen nihai kazançlarının ne olduğunu ise bilemiyoruz. DKİB Başkan Vekili Ahmet Hamdi Gürdoğan’ın belirttiği yabancı firmaların Türkiye fındığına yatırım yapmaktan ziyade bu ürünün global fiyatını belirleme düşüncesinde oldukları anlaşılıyor. Bunun sonucunda da mutsuz bir üretici, verimsizliğe yenik düşen tarlalar ve ümidi kırılmış bir Karadeniz insanı ortaya çıkmış.
CROF ile Cropto olarak ne yapabiliriz?
Cropto olarak fındığın token’ını yapmaktaki amacımız, ilk olarak insanımızın ve dünya insanının bu milli ürünümüze istediği miktarda kendi kaynaklarıyla kolay ve hızlı bir şekilde yatırım yapmasının yolunu açmaktır. Kripto para borsalarında (Ülkemizin kaliteli borsalarından Bitlo Kripto Varlık Borsası: https://www.bitlo.com) satışa çıkan CROF Token’larını isteyen herkes, 100 liralık bile miktarlarda olsa, satın alabilecek. Cropto Fındık Token (CROF) fiyatı, fındığın piyasa fiyatı ile ilişkili oluşmaktadır ve arz-talep dengesine göre fiyatları şekillenmektedir. Cropto Fındık Token (CROF) gerçek dünya varlığına dayalı bir Token’dır ve arkasında anlaşmalı, güvenli depolarda muhafaza ettiğimiz fiziksel fındık ürünü bulunmaktadır.
Fındıkta şu anda belirlenen fiyatın düşük olduğunu düşünen bir piyasa olursa, o piyasayı oluşturan bireyler, tek tek bireysel olarak bu duruma müdahale edebilecek bir araçtan yoksundular. CROF ile böyle bir aracı elde etmiş oluyorlar. Her ne kadar Cropto olarak henüz fındıkta global fiyatı belirleyebilecek bir seviyede olmasak da Cropto Fındık Token (CROF) arzımız arttıkça önümüzdeki yıllarda milli ürünümüz fındığın hak ettiği yerlere gelmesinde katkımızın olmasını hedefliyoruz ve bu yönde ülkemiz insanına bir ümit ışığı yakmaktayız. Cropto’nun gelecekte oynayabileceği rolleri insanımıza bir çeşit “demo” etmekteyiz. Ülkemizde, bölgemizde ve tüm dünyada herhangi bir kişinin Fındık ürününü 7 gün 24 saat kolay ve hızlı bir şekilde satın alabileceği ve birikim yapabileceği ortamı Cropto Fındık Token (Kısa Adı: CROF) ile sağlamaktayız.
Tüm dünyada gidişat, parayı merkezden idare etme düzeninin değişmesinden yana. Sermaye dediğimiz, büyük miktarda paranın ve o paraların merkezi satın alma gücünün bugün küçük sayıda insana ve kuruluşa sağlamış olduğu imkanların çok yakında kitlelere de geleceğini görmekteyiz. Bu kitleler, her biri 100-200 TL olarak da olsa, birikimlerinin topluca bir yerde toplanması durumunda, alt alta eklendiklerinde büyük bir güç oluşturmakta olduklarını Cropto ve benzeri girişimler vasıtasıyla anlayacaklar. İnşallah fındığımızda da diğer tarım ürünlerimizde de bu ve benzer vasıtaları sırayla onların önüne çıkartacağız, Cropto olarak misyonumuz budur.
Cemil Şinasi Türün
Danışma Kurulu Başkanı
Cropto
Trademark of AgriFintech Finansal Teknolojiler A.Ş.
Kaynaklar:
1)https://arastirma.tarimorman.gov.tr/findik/Sayfalar/Detay.aspx?SayfaId=26
2)https://dkib.org.tr/tr/basin-basin-bultenleri-findigin-kaderini-degistirebiliriz.html
